W piwowarskiej rodzinie w Langenenslingen przychodzi na świat Jan Goetz, człowiek, który odmieni oblicze polskiego piwa.
Jan zostaje kierownikiem produkcji dużego niemieckiego browaru, jednak stawia wszystko na jedną kartę i decyduje się założyć w Polsce własny browar.
Obok wsi Okocim Jan wraz ze wspólnikiem otwiera swój browar, wówczas najnowocześniejszy na ziemiach polskich.
W Okocimiu zostaje uwarzone
PIERWSZE W POLSCE JASNE PEŁNE
Okocim jest największym browarem na ziemiach polskich, zatrudniającym aż 650 pracowników
Okocimskie piwo jest eksportowane nawet do Argentyny i Stanów Zjednoczonych.
W czasie II wojny światowej browar zostaje przejęty przez Niemców, następnie znacjonalizowany przez polskie władze. Nadaj jednak pozostaje ikoną tradycji i kunsztu polskiego piwowarstwa.
Okocim powraca do swoich
najlepszych tradycji.
173 lata browaru w brzesku
Jan Goetz i narodziny browaru okocim
Historia naszego Browaru Okocim zaczyna się w 1845 roku, wraz z przybyciem na tereny Galicji Jana Ewangelisty Goetza. Pochodził ze szwabskiego rodu piwowarów żyjących w Langenenslingen i po ukończeniu edukacji, sam również zaczął stawiać pierwsze kroki w tym zawodzie. Dzięki podróży po Europie, podczas której pracował w wielu browarach, na różnych stanowiskach, niezwykle szybko odkrył w sobie talent, który pozwolił mu zdobyć pozycję cenionego specjalisty.
W wieku 29 lat Jan poza imponującym doświadczeniem, miał też odłożone oszczędności. Do Galicji przyjechał za sprawą wykupionego przez Józefa Neumanna ogłoszenia w gazecie. Był to właściciel ziemski, do którego należały między innymi wsie Okocim i Brzesko. Neumann szukał wspólnika do założenia niewielkiego browaru. Goetz, pragnąc zrealizować swoje marzenia o samodzielnym biznesie, przyjechał do Galicji 26 kwietnia 1845 roku. Ośmioletnia umowa, którą zawarli z Neumannem oraz trzecim wspólnikiem Julianem Kodrębskim zakładała równy podział zysków i strat. Budowa naszego browaru rozpoczęła się 27 czerwca 1845 roku, a pierwsze piwo uwarzono już wiosną 1846. Był to nowy i rewolucyjny na ziemiach polskich gatunek, zwany lagerem. Powstawał tzw. metodą bawarską, z pionierskim zastosowaniem oddolnej i powrotnej fermentacji. Złocisty kolor, gęsta pianka i walory smakowe tak uwarzonego piwa nie miały sobie równych. Co więcej – można było je dłużej przechowywać. Goetz chciał być na bieżąco ze zmianami technologicznymi w branży i chciał wprowadzać je u siebie bez opóźnień. Dlatego też już wkrótce okrzyknięto go jednym z ojców polskiego browarnictwa.
Mimo pierwszych sukcesów Okocimia, drogi wspólników zaczęły się rozchodzić. W przeciwieństwie do Goetza, Neumann nie zamierzał inwestować ani rozwijać firmy. Kiedy zmarł, w roku 1851, jego rodzina odsprzedała swoją część udziałów w browarze i dobrach ziemskich za 95 000 florenów. Dzięki temu Jan Ewangelista Goetz stał się właścicielem całości kompleksu browarniczego i mógł w pojedynkę kontynuować pracę nad swoją wizją.
Browar, a tym samym region, zaczął się błyskawicznie rozwijać, a jakość warzonego piwa sprawiła, że bardzo szybko stał się jednym z najlepszych w Polsce. W roku 1856 produkowano już u nas ponad 12 tys. hl, a 30 lat później byliśmy jednym z pięciu największych producentów piwa w Cesarstwie Austro-Węgierskim, a zarazem największym w Galicji, z roczną produkcją 120 tys. hl piwa.
ROZBUDOWA BROWARU ORAZ ROZWÓJ REGIONU
W pierwszej połowie XIX wieku, kiedy Goetz przybył do Brzeska, miejsce to uchodziło za prowincję. Dzięki browarowi miasto ulegało błyskawicznym przemianom i wkrótce stało się ważnym punktem na gospodarczej mapie regionu. Rodzina Goetzów, czuwając nad pracą browaru, zamieszkała w budynku na jego terenie, nazwanym później Starym Pałacem. Obecnie pełni funkcję budynku administracyjnego i składają się na niego 254 pomieszczenia i 40 hektarów parku. Browar w kolejnych latach rozbudowywał się. Powstawały kolejno piwnice leżakowe i fermentacyjne, spichlerz na jęczmień i słód, dodatkowa warzelnia, laboratorium chemiczne oraz – jedna z pierwszych na świecie – nowa słodownia pneumatyczna. Dysponowaliśmy również własną bednarnią, która od początku swojego istnienia, specjalizował się w produkcji beczek dębowych, nie tylko na potrzeby nasze, ale także dla innych browarów. Beczki były wykładane specjalną masą od wewnątrz, która została przez nas opatentowana przez browar i przyjęła nazwę okocimskiej. Każda beczka miała swoją cechę, znak firmowy Goetza i napis Browar Okocim. Tak produkowane beczki zostały po jakimś czasie uznane za standard przyjęty w piwowarstwie.
Pod koniec XIX wieku, poza klasycznym lagerem, zwanym wtedy „piwem okocimskim”, produkowano u nas również Marcowe i Bocka (Koźlaka), a ekspansję handlową ułatwiało otwarcie linii kolejowych, łączących Brzesko z Krakowem i z Lwowem.
Z MIŁOŚCI DO POLSKI
Goetz, mimo że pochodził z Niemiec, pokochał Polskę i w tym duchu wychowywał swoje dzieci, które uczyły się języka polskiego. 21 sierpnia 1881 otrzymał od cesarza Franciszka Józefa szlachectwo I stopnia, z tytułem „Edler”, predykatem „von Okocim” i herbem własnym. Tym samym zyskał przydomek szlachecki Okocimski i od tej pory występował najczęściej jako Goetz – Okocimski.
Od początku istnienia naszego browaru Goetzowie na pierwszym miejscu stawiali szacunek dla pracowników i lokalnej społeczności. Stąd niezwykła, jak na tamte czasy, dbałość o świadczenia socjalne. Budowano dla naszych pracowników mieszkania. Dla tych najniższego szczebla – domy drewniane, a dla wyższego – murowane, wyposażone w toaletę, co stanowiło wówczas nie lada luksus. Na tym jednak nie poprzestawano. Na terenie browaru i osady fabrycznej, specjalnie dla społeczności, działały m.in. kasa zapomogowo-pożyczkowa (wyjątkowe rozwiązanie w roku 1878!), teatr, orkiestra dęta, ochotnicza straż pożarna (na czele której Jan stał niekiedy osobiście), kręgielnia, szpital z pierwszym ambulatorium, tak zwaną ochronkę (która funkcjonuje do dzisiaj), a nawet przedszkole z nieistniejącym już zoo (były tam małe niedźwiedzie, lamy, pawie, ryby, węże, małpki, a nawet osioł).
Goetzowie ufundowali również w 1873 roku Bibliotekę Publiczną, działającą do dziś, a także podstawową szkołę ludową w Okocimiu Górnym, plebanię oraz kościoły. Za swoją działalność społeczną Jan był kilkakrotnie odznaczany – w 1864 otrzymał Złoty Krzyż Zasługi z Koroną od cesarza Franciszka Józefa za pomoc i odwagę w ratowaniu miasteczka Brzesko, zaś w 1869 otrzymał papieski Krzyż Komandorski Orderu św. Sylwestra. Nawet w swojej ostatniej woli, Jan Ewangelista Goetz dał wyraz swojemu przywiązaniu do swej nowej ojczyzny i zgodnie z jej tradycjami, został pochowany w trumnie w polskim kontuszu.